• Εισαγωγή • Συντελεστές • Περιαστικοί Μύθοι • 'Aρθρα • Συχνές Ερωτήσεις • Επικοινωνία
 
« « Επιστροφή στο Αλφαβητικό ευρετήριο

 

Επίκληση στην αυθεντία

Η επίκληση στην αυθεντία είναι μια λογική πλάνη όπου κάποιος επικαλείται μια αυθεντία η οποία στην πραγματικότητα δεν είναι αυθεντία. Για παράδειγμα, το να επικαλεστεί κάποιος τον Einstein για να υποστηρίξει ένα επιχείρημα στη θρησκεία, είναι μια άσχετη επίκληση στην αυθεντία. Ο Einstein ήταν αυθεντία στη φυσική, όχι στη θρησκεία. Αν όμως ήταν ραββίνος, το να επικαλεστεί κανείς τον ραββίνο Einstein για να υποστηρίξει ότι υπάρχει Θεός, θα ήταν πάλι μια άσχετη επίκληση στην αυθεντία μιας και η θρησκεία είναι από τη φύση της ένα αμφιλεγόμενο θέμα. Όχι μόνο διαφωνούν οι αυθεντίες της θρησκείας πάνω σε θεμελιώδη θρησκευτικά ζητήματα, πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η ίδια η θρησκεία είναι λανθασμένη. Η επίκληση μη-ειδικών σαν να ήταν ειδικοί ή η επίκληση ειδικών σε αμφιλεγόμενα θέματα για την υποστήριξη μιας άποψης, είναι εξίσου άσχετες με την ορθότητα της άποψης αυτής.

Η άσχετη επίκληση στην αυθεντία είναι ένα είδος γενετικής πλάνης, το να κρίνει δηλαδή κάποιος την ορθότητα μιας πρότασης με βάση την προέλευσή της παρά με βάση τα επιχειρήματα υπέρ και κατά. Αν η πρόταση προέρχεται από κάποιο άτομο που αναγνωρίζεται σαν αυθεντία, τότε η πρόταση θεωρείται αληθής. Ακόμα και αυθεντίες όμως μπορεί να κάνουν λάθη.

Οι επικλήσεις στην αυθεντία δεν γίνονται περισσότερο σχετικές με το να επικαλείται κανείς πολλές, αντί μιας, αυθεντίες που πιστεύουν ότι κάτι είναι αληθινό. Αν οι αυθεντίες μιλούν για πράγματα έξω από το πεδίο ειδίκευσης τους ή αν το θέμα είναι αμφιλεγόμενο, τότε το να παραθέτει κανείς ένα κατεβατό με υποστηρικτές μιας άποψης, δεν κάνει τις επικλήσεις αυτές σχετικές. Σε οποιοδήποτε αμφιλεγόμενο θέμα είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν εξίσου ικανές αυθεντίες που υποστηρίζουν διαφορετικές απόψεις. Αν αφμιλεγόμενοι ισχυρισμοί μπορούν να θεωρηθούν αληθείς επειδή υποστηρίζονται από ειδικούς, τότε και οι αντίθετες απόψεις θα ήταν αληθείς, κάτι που είναι παράλογο. Η αλήθεια ή η αναλήθεια, η λογικότητα ή το παράλογο μιας πρότασης, πρέπει να ισχύει ανεξάρτητα του ποιός την δέχεται ή την απορρίπτει.

Τέλος, πρέπει να αναφερθεί ότι δεν είναι άσχετο το να επικαλεστεί κάποιος μια αυθεντία για να υποστηρίξει έναν ισχυρισμό που δεν είναι ικανός να κρίνει. Σε τέτοιες περιπτώσεις όμως, η αυθεντία πρέπει να μιλάει για κάτι μέσα στο πεδίο ειδίκευσης της και ο ισχυρισμός πρέπει να είναι κάτι που οι άλλες αυθεντίες του πεδίου δεν θεωρούν σαν αμφιλεγόμενο. Σε ένα πεδίο όπως η φυσική, είναι λογικό να δεχτούμε έναν ισχυρισμό που λέγεται από ένα φυσικό για κάτι μέσα στη φυσική και που οι άλλοι φυσικοί θεωρούν ότι είναι σωστός. Προφανώς πιστεύουν τον ισχυρισμό αυτό επειδή υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που τον επαληθεύουν. Φυσικά τέτοιοι ισχυρισμοί μπορεί να αποδειχθούν τελικά ψευδείς, αλλά πρέπει να γίνει εμφανές ότι κανένας ισχυρισμός δεν γίνεται αληθής βάσει του ποιός τον πιστεύει.


Περισσότερες Πληροφορίες

Browne, M. Neil & Stuart M. Keeley. Asking the Right Questions: A Guide to Critical Thinking (Prentice Hall, 1997) .

Carroll, Robert Todd. Becoming a Critical Thinker - A Guide for the New Millennium (Boston: Pearson Custom Publishing, 2000).

Damer. T. Edward. Attacking Faulty Reasoning: A Practical Guide to Fallacy-Free Arguments 4th edition (Wadsworth Pub Co, 2001) .

Kahane, Howard. Logic and Contemporary Rhetoric: The Use of Reason in Everyday Life, 8th edition (Wadsworth, 1997).

Moore, Brooke Noel. Critical Thinking (Mayfield Publishing Company, 2000).

 
Copyright © skepdic.gr
Κεντρική σελίδα Κεντρική σελίδα