• Εισαγωγή • Συντελεστές • Περιαστικοί Μύθοι • 'Aρθρα • Συχνές Ερωτήσεις • Επικοινωνία
 
« « Επιστροφή στο Αλφαβητικό ευρετήριο

 

Post hoc Πλάνη

Η post hoc ergo propter hoc (μετά απ'αυτό άρα εξαιτίας αυτού) πλάνη βασίζεται πάνω στην λανθασμένη άποψη ότι επειδή κάποιο γεγονός έγινε μετά από κάποιο άλλο, το ένα οφείλεται στο άλλο.Η post hoc συλλογιστική είναι η βάση πολλών προληπτικών και λανθασμένων αντιλήψεων.

Πολλά γεγονότα ακολουθούν σειριακά πρότυπα χωρίς να είναι αιτιωδώς συσχετισμένα μεταξύ τους.Για παράδειγμα, έστω ότι έχετε ένα κρύωμα όποτε και πίνετε υγρά και το κρύωμα φεύγει μετά από δυο εβδομάδες.Έχετε πονοκέφαλο και καθόσαστε με το κεφάλι ανάποδα και ο πονοκέφαλος σας φεύγει μετά από έξι ώρες.Βάζετε ένα φάρμακο για την ακμή σε κάποιον σπίλο και ο σπίλος φεύγει μετά από τρείς εβδομάδες.Κάνετε κάποια δουλειά υπερβολικά καλά αφού ξεχάσατε να κάνετε μπάνιο, οπότε και την επόμενη φορά που πάτε να την κάνετε ξανά, δεν κάνετε μπάνιο.Γίνετε μια ηλιακή έκλειψη και χτυπάτε τύμπανα για να κάνετε τους θεούς να βάλουν τον Ήλιο πίσω στη θέση του.Ο Ήλιος επιστρέφει αποδεικνύοντας την αποτελεσματικότητα της μεθόδου σας.

Χρησιμοποιείτε ένα ξύλο ραβδοσκοπίας και βρίσκετε νερό.Φαντάζεστε ότι καθώς "στρίβετε" ένα νόμισμα, έρχεται κεφάλι, και όντως έρχεται κεφάλι.Τρίβετε το τυχερό φυλαχτό σας και αυτό που επιθυμείτε γίνεται πραγματικότητα.Χάνετε το φυλαχτό σας και σας έρχονται απανωτές ατυχίες.Έχετε κάποιο "όραμα" ότι θα βρεθεί ένα πτώμα δίπλα σε ένα ποτάμι, και μετά από κάποιες ώρες όντως βρίσκεται ένα πτώμα σε ένα ποτάμι.Έχετε ένα όνειρο ενός αεροπορικού δυστυχήματος και την άλλη μέρα μαθαίνετε ότι το βράδυ έπεσε ένα αεροπλάνο.

Παρ' ολ'αυτά, η ακολουθία δυο γεγονότων εδραιώνει την πιθανότητα αιτιότητας όσο και η συσχέτιση.Συμπτώσεις συμβαίνουν.Το ότι έγινε ένα γεγονός μετά από κάποιο άλλο,δεν σημαίνει ότι το ένα έφερε το άλλο.Για να εξασφαλιστεί η πιθανότητα αιτιώδους συσχέτισης του ενός γεγονότος με το άλλο, πρέπει να γίνουν ελεγχόμενες μελέτες για να αποκλείσουν παράγοντες όπως η τύχη ή άλλους άγνωστους παράγοντες.Οι φήμες και οι διαδώσεις δεν είναι αρκετές γιατί βασίζονται στην διαίσθηση και στην υποκειμενική ερμηνεία.Μια ελεγχόμενη μελέτη είναι αναγκαία για να αποκλείσει το ενδεχόμενο του λάθους ή της αυταπάτης.

Σχετικές καταχωρίσεις: ad hoc υπόθεση, ψυχρό διάβασμα, ενίσχυση απο την κοινότητα, πόλωση επιβεβαίωσης, ελεγχόμενη μελέτη, η λεπίδα του Όκκαμ, φαινόμενο placebo, επιλεκτική κρίση, ευσεβείς πόθοι,αυταπάτη, υποκειμενική επιβεβαίωση και ανεκδοτολογικά πειστήρια


Περισσότερες Πληροφορίες

Browne, M. Neil & Stuart M. Keeley. Asking the Right Questions: A Guide to Critical Thinking (Prentice Hall, 1997).

Carroll, Robert Todd. Becoming a Critical Thinker - A Guide for the New Millennium (Boston: Pearson Custom Publishing, 2000).

Damer. T. Edward. Attacking Faulty Reasoning: A Practical Guide to Fallacy-Free Arguments 4th edition (Wadsworth Pub Co, 2001).

Giere, Ronald, Understanding Scientific Reasoning, 4th ed, (New York, Holt Rinehart, Winston: 1998).

Kahane, Howard. Logic and Contemporary Rhetoric: The Use of Reason in Everyday Life, 8th edition (Wadsworth, 1997).

Moore, Brooke Noel. Critical Thinking (Mayfield Publishing Company, 2000).

 

 
Copyright © skepdic.gr
Κεντρική σελίδα Κεντρική σελίδα